‫اﯾﻦ ﭘﺮوژه در راﺳﺘﺎی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‌اﯾﺴﺖ در ﺑﺎب ﻣﻌﻀﻞ ورﺷﮑﺴﺘﮕﯽ آﺑﯽ و ﺗﺒﻌﺎت آن ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‬
‫و زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺮدم اصفهان و داﻣﻨﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات و ﮔﺴﺘﺮش ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻧﺎﺷﯽ از آن‪.‬‬
‫ﻋﮑﺲ‌ھﺎی ﭘﺮوژه ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﮑﺎن ﻧﮕﺎری‌ھﺎﯾﯽ اﺳﺖ از ﺑﺮﺧﯽ ﭼﺸﻢ اﻧﺪازھﺎی زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ شهر
‫ﮐﻪ در ﻃﯽ ﺳﺎل‌ھﺎی اﺧﯿﺮ ﺑﺎ ﺷﺘﺎب در ﺣﺎل ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ و وﯾﺮاﻧﯽ ھﺴﺘﻨﺪ و در واﻗﻊ مواجهه اﯾﺴﺖ ﺑﺎ‬
‫راﺑﻄﻪ و رﻓﺘﺎر اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف ﺧﻮد و ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﺮ زﯾﺴﺖ ﺑﻮم و ﻓﺎﻋﻠﯿﺖ ﻣﺤﺮزآنه در ﺗﻐﯿﯿﺮات و دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ ﻣﮑﺎن‌ھﺎ‪.‬‬
‫از اﺻﻠﯽ‌ﺗﺮﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﺎت ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار دھﻪ ‪ ۴۰‬و ‪ ۵۰‬ﺷﻤﺴﯽ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻤﺎن «ﺑﻮﻣﯽ‌ﮔﺮاﯾﯽ» و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن‬
‫«ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ» در ﻓﻀﺎی روﺷﻨﻔﮑﺮی اﯾﺮان ﺑﻮد ﮐﻪ اﻧﺪﯾﺸﻤﻨﺪان ﺑﻪ زﻋﻢ ﺧﻮد آن را ﭼﺎره و‬
‫آرﻣﺎﻧﯽ ﻣﯽ‌داﻧﺴﺘﻨﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻌﻀﻞ ﻏﺮب زدﮔﯽ و ازﺧﻮدﺑﯿﮕﺎﻧﮕﯽ ﺟﺮﯾﺎن ﺣﺎﮐﻢ‪ .‬از مهم‌ترین
‫ﻣﺆﻟﻔﻪ٬ھﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺰو ﺧﻮاسته‌های اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽ‌ﺗﻮان ﺗﻼش ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺧﻮدﮐﻔﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫اﺳﺘﻘﻼل ﻏﺬاﯾﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ‌ی ﮐﺸﺎورزی ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﯾﺤﺘﺎج در داﺧﻞ ﮐﺸﻮر را ﻧﺎم ﺑﺮد‪ .‬ﭘﺲ از‬
‫اﻧﻘﻼب ‪ ۵۷‬اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﯿﺎﺳﺖ‌ھﺎی ﮐﻼﻧﯽ ﺑﺮ ﻣﺪار ﺧﻮدﮐﻔﺎﯾﯽ‬
‫ً‬‫ﺧﺼﻮﺻﺎ در ﮐﺸﺎورزی ﭘﯽ رﯾﺰی ﺷﺪ و دﺳﺘﻤﺎﯾﻪ ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﻣﺼﺮف ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺷﻌﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﺣﻔﺮ ﭼﺎه‌های ﻋﻤﯿﻖ و ھﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﺪم ﺑﺎرﮔﺬاری ﺑﯿﺶ از ﻣﯿﺰان ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﺮ‬
‫رودﺧﺎﻧﻪ‌ھﺎی ﺟﺎری ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن ﻧﯿﺰ ھﻤﭽﻨﺎن ﻣﻌﻠﻖ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ در‬
‫ﻃﯽ چهار دھﻪ اﺧﯿﺮ ﺑﺮداﺷﺖ ھﺎی ﺑﯽ روﯾﻪ آب و ﮐﺸﺎورزی ﺳﻨﺘﯽ ﺑﻪ ھﻤﺮاه ﺳﯿﺎﺳﺖ‌ھﺎی آﺑﯽ ﻧﺎدرﺳﺖ‬
‫ﺣﺪ زﻣﯿﻦ و اﯾﺠﺎد ﻣﻌﻀﻞ ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ و‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﺗﻨﺶ‌ھﺎی آﺑﯽ‪ ،‬ﺧﺸﮑﯽ رودﺧﺎﻧﻪ‌ھﺎ‪ ،‬ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺑﯽ‌حد زمین
‫ﻣﻌﻀﻞ‌ھﺎی دﯾﮕﺮی ﺷﺪه ﮐﻪ ﺣﺘﯽ اداﻣﻪ زﯾﺴﺖ در ﺑﺴﯿﺎری ﻣﻨﺎﻃﻖ را دﭼﺎر ﺑﺤﺮان ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ھﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻌﺪازظهر ﻣﯽ ﮔﺬرد‬
‫ﺑﻪ آنها ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺷﮑﺎر ﮐﺒﻮﺗﺮان ﭼﺎھﯽ ﻣﯽ‌روﻧﺪ‬
‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻢ‪:‬‬
‫اﻧﺪوه ﺑﻌﺪ ﺧﻮاھﺪ آﻣﺪ‬
‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ اﻧﺪوه‪.‬‬
‫ھﻤﭽﻨﺎن ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ظهر ﻣﯽ ﮔﺬرد…‬

‫ﺑﯿﮋن الهی

شهرام اﺣﻤﺪزاده ﺗﺮﮐﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دی‌ﻣﺎه ‪۱۴۰۳‬‬