پیشرفت فناوری ابزارهای نوینی را در اختیار سازمانهای انتظامی میگذارد تا در سراسر جهان با جرایم هنری به مبارزه بپردازند. از زمانی که بازار هنر به صنعتی چند میلیارد دلاری تبدیل شد، مورد توجه دزدان و تاراجگران هنری قرار گرفت و آنها از این قضیه سوءاستفاده کردهاند. به عنوان مثال گروه [مبارزه با] جرایم هنری اف.بی.آی که در سراسر ایالات متحده ۲۰ عاملِ ویژه را در استخدام خود دارد، با سرافرازیِ تمام مدعی است که از زمان تأسیساش در سال ۲۰۰۴، بیش از ۱۵ هزار شئی به ارزش بیش از ۸۰۰ میلیون دلار را بازپس گرفته است. در حال حاضر مسئولان مربوطه کمی از پیشرفتهای فناوری کمک میگیرند و دلیل آن شهرت کلاهبرداران به استفاده از فناوریهای پیشرفته است؛ مثلاً سال گذشته هکرها به ایمیلهای میان دلالِ قدیمیِ انگلیسی، سایمون سی. دیکینسون و رایکسموزیِم توئنته در هلند نفوذ کردند و ۳.۱ میلیون دلار را به سرقت بردند.
بنابراین موزهها، مجموعهداران، پلیس و نیروهای امنیتی لازم است که خود را بهروز نگه دارند. آنها این روزها از پیشرفتهایی نظیر نانوتکنولوژیِ انگشتنگاریِ مایع، آهنرباهایِ ریز با عناصرِ کمیاب و نیز تکنولوژیهایِ فوقِ پیشرفتهای که سرسری گرفته میشود، استفاده میکنند تا دزدان و تاراجگران را متقاعد سازند که هنر را در همانجایی که هست رها کنند یا موارد دزدیدهشده را پیش از اینکه برای همیشه ناپدید شوند، بازیابی کنند.
ما این عرصهیِ روبهرشد را مورد بررسی قرار دادیم تا به این بیندیشیم که نیروهای امنیتی در آینده بر چه ابزارهایی دست میگذارند.
بلاکچین
باوجوداینکه متخصصانی که برای این مقاله با آنها مصاحبه شد، میگفتند که این تکنولوژیِ نوپا بهخصوص برای آثار دیجیتال اصیل نویدبخش است اما در این مطلب همنظرند که این کار برای شناسایی نقاشیهایی که مورد سوءاستفادهی نازیها قرار گرفته است، یا جلوگیری از به نمایش درآمدنِ ظروفِ دزدیدهشدهی سوری در خانههای حراجی چندان به کار نمیآید. ویل کُرنِر از مؤسسهیِ ثبتِ آثار هنری گمشده (آرت لاس رِجیستِر) دراینباره میگوید: «برای ما بسیار دشوار است که این کار را بهعنوان راهکار ببینیم». این مؤسسه پایگاه دادهای متشکل از ۷۰۰ هزار اثر هنری گمشده و کلکسیونی را در خود دارد که حراجکنندگان، نمایشگاههای هنری، موزهها، گروبرداران و دیگران از آن استفاده میکنند که از معاملهی آثارِ هنریِ سرقتی اجتناب ورزند.
او در ادامه توضیح میدهد: «منشأ اکثریت قریب به اتفاقِ آثار هنریِ دزدیدهشده، مثلاً اجناسی که نازی تاراج کردهاند، ترکیبی است از حدس و گمان و در بیشتر موارد دروغ. خب شما این را در بلاکچین میگذارید؟ این کار کمکی نمیکند». از این گذشته، ماهیتِ سریعالسیرِ این صنعت نگرانکننده است. از کجا معلوم که اطلاعاتِ مفیدی را در یک بلاکچین قرار دهید و تا چند سال دیگر تأمینکنندهی آن دیگر مشغول به کار نباشد؟
کُرنِر اگرچه درخصوص تکنولوژیِ بلاکچین مردد است، با این حال اذعان میکند که این تکنولوژی میتواند به کار آید؛ آن هم در ناکام گذاشتنِ دستهای از کلاهبرداران که بیش از ۱۰۰٪ ارزش سهامِ آثار هنری را میفروشند، مثل کاری که ادعا میشود اینیگو فیلبریکِ بدنام انجام داده است.
اسمارتواتر
زمانی که وزیر دفاعِ آمریکا، دونالد رامزفلد، رضایت داد که درمورد غارت موزههای عراق در پی تهاجم ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ اظهار نظر کند، قرار بر این شد که پوشش تلویزیونیِ آن به حداقل میزان ممکن برسد. او در یک نشست مطبوعاتی گفت: «این همان تصویر یکسان از فردی است که با یک ظرف از یک ساختمان بیرون میآید و شما ۲۰ مرتبه آن را میبینید. آیا ممکن است که آن حجم از ظروف زینتی در کل این کشور وجود داشته باشد؟»
شرکت انگلیسیِ اسمارتواتِر شرکتی است که برای کمپانیها و مکانهای تاریخی گوناگون خدمات امنیتی ارائه میدهد. این شرکت قصد دارد با محافظت از داراییهای موزههای عراق، خطاهای نیروهای ائتلاف را جبران کند و برای این کار با دانشگاه ریدینگ، گروهِ تاریخ باستان و میراثِ عراق و موزهی سلیمانیه در کردستان عراق همکاری میکند. اسمارتواتر مایعاتی بیضرر، نامرئی و قابل شناسایی را تولید کرده است که میتوان آنها را بر روی شئی مالید و در زیر نور فرابنفش مشاهده کرد. این مایعات را میتوان با دادههایی کافی کدگذاری کرد و اطلاعاتی با جزئیاتِ بسیار در خصوص منشأ اجناس دزدیدهشده را از آن گرفت. مدیرعامل اجرایی این شرکت، فیل کلیری، زمانی متوجه این فناوری شد که پلاکهای یادبود جنگ جهانی اول در انگلستان به سبب فلزات ارزشمندشان به سرقت میرفتند. او در مصاحبهای گفت که «برخی از آنها در زمرهی تنها مدارک فیزیکی [باقیمانده] از جانفشانی آن سربازها بودند».
این شرکت هماینک خدمات و موادِ خود را به منظور محافظت از مجموعههای موزههای عراق اهدا میکند. نزدیک به ۳۰۰ هزار اثر هنری در موزهی عراق در بغداد و موزهی سلیمانیه در سلیمانیه به این مایع آغشته شدهاند. به کارمندان موزه نحوهی بهکارگیری این محلول آموزش داده شده و علایم بیرون موزه به دزدانِ آتی هشدار میدهد که گنجینهها قابلیت ردیابی دارند. این طرح با تأمینِ مالیِ آتی از سوی دولت انگلستان میتواند به موزههای بیشتری در خاورمیانه بسط یابد.
آرت گارد
خانههای حراجی، گروههای ثروتمند و گالریها، از موزهی هنر مدرن تا خانه حراج ساتبیز تا گالری گاگوسیان، از خدمات شرکتِ محافظت از داراییِ آرت گارد در نیویورک استفاده میکنند. بنیانگذار و شریک این شرکت، بیل اندرسون توضیح میدهد که عنصر کلیدی در این خدمات ترکیب انواع گوناگون فناوری و معیارهای حفاظتی است زیرا هیچ سامانهی واحدی محافظتِ تماموکمالی را فراهم نمیکند. مثلاً امنیت محیطی در ملکتان در طول روز، یعنی زمانی که مردم میآیند و میروند، چندان کارآمد نیست.
اندرسون، افزون بر این، بسیار مشتاق است تا آنچه را که اسطورهی جی.پی.اس برای ردیابیِ گنجینههای دزدیدهشده مینامد، زائل کند. او دراینباره توضیح میدهد: «برای اینکه چراغی داشته باشید که دائماً نور میفرستد، باید مقدار زیادی باتری در اختیار داشته باشید. این امر سبب میشود تا این دستگاه بسیار بزرگ و بنابراین مشهود باشد. در نتیجه دزدان آن را میدزدند. مطئمناً کسی به کمک تلفن همراهم میتواند بگوید که من کجایم اما مردم این را فراموش میکنند که نیمی از تلفن همراه باتریِ آن است».
اندرسون مدعی است در قیاس با سایر شرکتهایی که امنیت هنری ارائه میدهند، در سطح بالاتری قرار دارد و دلیل آن هم آهنرباهای ریز حاوی عناصر کمیاب است که آنقدر کوچکاند که غیرقابلکشف به شمار میآیند و حتی میتوانند در بافتِ یک تاپستری نخدوزی شوند. او در این خصوص به آرتنت نیوز گفت:«ما فروشندهیِ برترِ [شرکت بیمهیِ] چاب هستیم؛ شرکتی که اگر از محصولاتِ اندرسون استفاده کنید، درخصوص سیاستها برای محافظت هنری امتیازاتی را پیشنهاد میکند. این کار معقول است چرا که خطر را کاهش میدهد.»
اپلیکیشنِ آیدی آرت اینترپل
اینترپل ۳ ماه پیش اپلیکیشن رایگان آیدی آرت را منتشر کرد که به هر نهاد یا مجموعهداری (حتی شما!) اجازه میداد تا فهرستی از مجموعههایش را در صورت سرقت، ایجاد کند. مجموعهداران میتوانند از این برنامه برای جستوجو در پایگاه دادهی اینترپل که متشکل از ۵۲ هزار اثر هنری دزدیدهشده است، استفاده کنند تا مطمئن شود شیئی که میخرند دزدی نیست. آنها حتی میتوانند تنها با یک عکس این کار را انجام دهند و نرمافزار شناسایی تصویر تمام فرآیند جستوجو را انجام خواهد داد. اگر کالایی که مجموعهدار میخرد دزدی از آب درآید، هر جستوجویی که او انجام داده است، میتواند مورد استفاده قرار گیرد تا راستیآزمایی آن به اثبات رسد.
کاتِزی کورادو، رئیس گروه سرقت هنری اینترپل، میگوید: «از این گذشته، مردم همهروزه میتوانند از این برنامه استفاده کنند تا با ایجادِ سریعِ فهرستی سردستی، در محافظت از مکانهای فرهنگی که فجایع طبیعی به آن آسیب زده و در اثر آن، در مقابل تاراجگری آسیبپذیرند، کمک کنند». کارتزی میگوید که «این اپلیکیشن تا به حال به بازستانی چندین اثر هنری سرقتشده منجر شده است». کورادو تأکید میکند که خرید عتیقهجات تاراجشده، حتی به قیمت چند دلار، میتواند در مجموع سهم بهسزایی در تأمین مالی تروریسم داشته باشد و مصرانه از هر دلال یا مجموعهدار علاقهمندی میخواهد که استفاده از این برنامه را شروع کند. او میگوید: «اگر دنیای امنتری میخواهید، لازم است همین الان دست به کار شوید».
منبع خبر: artnet