پژوهشگران به دنبال بازآفرینی رایحه‌های تاریخی هستند.
درک ما از دنیای باستان محدود به اشیاء کشف‌شده‌ای چون گلدان یا جواهرات، شهرهای مدفون و اسنادی از زندگی روزمره است. یکی از جنبه‌هایی که ثبت آن سخت یا به عبارتی غیرممکن بوده، ثبت رایحه‌ها است.
بوها -مطبوع یا نامطبوع- بدون شک بخش مهمی از زندگی روزمره مردمان باستان بوده است. مردمانی که طبخ می‌کردند، ضایعات تولید می‌کردند و حتی برای استفاده‌ی شخصی یا به‌عنوان بخش از رسوم، به ساخت عطر مشغول می‌شدند.
اخیرا پژوهشگران با کمک فناوری‌هایی که سال‌ها پیش غیرقابل‌تصور بود یا گاهی با ابزاری ساده‌تر به بازسازی این رایحه‌ها پرداخته‌اند.
در سال های اخیر، دورا گلداسمیت و شان کوفلین، برای نخستین‌بار عطر مندزی که زمانی بسیار مورد توجه بود و احتمالا کلئوپاترا از آن استفاده می‌کرد، بازسازی کرده‌اند.
این پروژه از کاوش بزرگ باستان‌شناسی در Thmouis در نزدیکی مندز الهام گرفته شده است، مکانی که به احتمال زیاد یک کارخانه عطرسازی بوده و درون آن کوره‌ها و ظروف سفالی بسیاری کشف شد. پژوهشگران توانستند با کمک دستورالعملی که از یونان باستان باقی مانده بود این عطر را بازسازی کنند.
سپس این زوج با آزمایش روی موادی چون دارچین، مر، روغن خرمای صحرا و رزین کاج ساخت عطر خود را آغاز کردند. بر اساس مقاله‌ای باستان‌شناسی منتشر شده در سپتامبر ۲۰۲۱ در خاور نزدیک، رایحه به دست آمده، تند و شیرین است. دیگر پژوهشگران از پیشرفت‌های علمی برای جمع‌آوری اطلاعات رایحه‌ها در گذشته استفاده کردند.
در مجله علوم باستان‌شناسی این ماه، جاکوپو لاناسا، از دانشگاه پیزا و گروه همکارانش، بر روی گلدان‌هایی از نمازخانه مقبره معمار خا و همسرش مریت در مصر باستان مطالعه کردند. لاناسا و گروه همکارانش از یک طیف‌سنج جرمی برای جمع‌آوری بقایای موارد شیمیایی به‌جامانده بر روی ظروف استفاده کردند و تاکنون توانسته‌اند چربی، روغن و موم زنبور عسل را که در آن زمان به‌عنوان پماد پایه استفاده می‌شود، شناسایی کنند.
در ماه مارس، پژوهشگران موسسه ماکس پلانک، در مقاله‌ای روش‌های بیومولکولی و omics خود را که برای تشخیص «منظره‌های بو» -چنانچه خود می‌نامند- به‌کار می‌روند را تشریح کردند. در این گزارش آن‌ها توضیح می‌دهند که چگونه می‌توان با مطالعه بر گلدان‌ها، دستگاه‌های بخور، گودال دفن زباله‌ها و حتی مواد شیمیایی باقی‌مانده بر روی دندان انسان، شواهدی را به‌دست آورد.
مطالعات آن‌ها تاکنون بر کاوش‌های باستان‌شناسی تایما در عربستان سعودی متمرکز بوده است که گمان می‌رود محل مسیر باستانی بخور باشد؛ که از طریق آن کندر و مر از شبه جزیره عربستان و از دریای مدیترانه به دیگر نقاط جهان صادر می‌شده است.
در دیگر نقاط، پژوهشگران به بررسی رایحه‌های سایر ادوار پرداخته‌اند. در سال ۲۰۲۱، نمایشگاهی در Mauritshuis لاهه برگزار شد که در آن عطرهای بازسازی شده از قرن هفدهم، ارائه شد.
تنظیم خبر: الهه رمضانی مقدم
منبع: ARTnews
