آزادی در وسیع‌ترین معنای کلمه حالتی است که در آن چیزی محدود و

وابسته به چیزهای دیگر نباشد و بتواند در فضا جابه‌جا شود،  و در مورد

انسان، حالتی است که در آن اراده‌ی شخص برای رسیدن به مقصود خویش

به مانعی برخورد نکند.

 اما این تعریف بسیار کلی و مطلق است، حال آنکه آزادی به معنای مطلق

برای هیچ موجودی در جهان وجود ندارد و بنابراین، در هر بحثی از آزادی

نسبیت آن را باید در نظر داشت و در مورد انسان همواره علت آزادی (یعنی،

آزاد از چه) و جهت آن (یعنی، آزاد برای چه) مطرح است.

*دانشنامنه‌ی سیاسی . داریوش آشوری . انتشارات مروارید