عنوان: نامتجانس
گالری: بنیاد فورلا و گالری هنر مدرن (میلان)
هنرمند: نائیری باغرامیان
تاریخ برگزاری: ۵ خرداد تا ۴ مهر ۱۴۰۰
____
«نامتجانس»، اولین نمایشگاه انفرادی این هنرمند در مؤسسه‌ی ایتالیایی، به‌عنوان بخشی از پروژه‌ی جدید «مجموعه‌ی فورلا» در حال برگزاری است. این مجموعه برنامه‌ای است که بنیاد فورلا آن را ترویج و با همکاری برجسته‌ترین موزه‌هایِ ایتالیا برگزار کرده است. این نمایشگاه شماری از درون‌مایه‌هایِ محوریِ پژوهش‌های این هنرمند را کندوکاو می‌کند که از علاقه‌ی او به عبور از مرز میان امر داخلی و خارجی و بازتعریفِ آن تا رابطه‌ی بین ابژه‌ی زیبایی‌شناختی و بستر نهادی‌اش را دربرمی‌گیرد.
باغرامیان قاطعانه معتقد است که اثر هنری، به‌رغم استقلالِ قابل ملاحظه‌اش، همواره به صورتی ناگسستنی در پیوند با زمان، مکان و بستر اجتماعی-سیاسی است که در آن پدید می‌آید. بر همین اساس، او برای پروژه‌ی «نامتجانس» کار خود را با محیط شهری خاص گالری هنر مدرن در میلان آغاز کرد. این محیط یک باغ انگلیسی است که تنها زمانی درهای خود را به روی بزرگسالان می‌گشاید که کودکی همراه‌شان باشد. آنچه که الهام‌بخش «نامتجانس» است، تأثیر متضاد بستری است که هم‌زمان هم دنیای اطمینان‌بخش و سرگرم‌کننده‌ی کودکان را می‌آفریند و هم از طریق دسترسی مشروط، حس سرخوردگی را به وجود می‌آورد.
باغرامیان ایده‌‌ی بازی به‌سان ابزاری آموزشی را با تأملاتی پیرامون تجربه‌ی ناامیدی و نابسندگی به هم آمیخته و مجموعه‌ای از مجسمه‌های بزرگ‌مقیاس را آفریده است که از نظر فرمی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که هم در فضاهای درونی و هم در فضاهای بیرونی موزه جای‌گیر شوند.
این نمایشگاه در ۵ اتاق و هر اتاق با یک مجسمه، شروع می‌شود و در تراسِ بیرونی مجاور ادامه می‌یابد. هریک از آثاری که در معرض نمایش‌اند، از دو نیمه و هریک از مواد مختلفی ساخته شده‌اند؛ قطعات درونی از چوب و آلومینیومِ گچ‌بری شده‌ی رنگی و قطعات بیرونی از سنگ مرمر. این نیمه‌ها به مثابه‌ی بخش‌های مجزایی از یک کلّ احتمالی چیده شده‌اند.
اجزایِ سرهم‌نشده‌ی این مجمسه‌ها بر پایه‌ی ساخت اَشکالی هندسی که با یکدیگر جفتوجور شده‌اند، ساختاری مختص به اسباب‌بازی‌هایی خاص را پدید می‌آورند. ما از دوران کودکی سرهم‌بندی اجزایی را که به‌خوبی با یکدیگر جفتوجور می‌شوند، آموخته‌‌ایم و از این جهت، شیوه‌ی تفکری را پرورانده‌ایم که مطابق آن، اشیاء باید ضرورتاً قالب یکدیگر شوند. مجسمه‌های باغرامیان این به‌اصطلاح انطباق تصادفی را بی‌اعتبار می‌کنند: شکل آنها به صورتی کامل با یکدیگر جفتوجور نیست و در مقابل، تجربه‌ی خطا را به‌سان تنها تجربه‌ی ممکن نشان می‌دهند و ما را به کشفِ زیبایی، آنهم دقیقاً در همنشینی ناقص‌شان فرامی‌خوانند.
«نامتجانس» نشئت‌گرفته از دوره‌ی کوتاهی از تأثیرپذیری‌ها و حالت‌های درونی است و به کمک تلفیقِ تمام‌و‌کمالِ تضادهایی شکل گرفته است که «الفبای درهم‌‌و‌برهم»، پرتره‌ای عکاسانه از یک کودک، را نشان می‌دهند. با وجود اینکه ارجاع به دنیای کودکی در این اثر واضح و مبرهن است، اما اخمِ دختربچه با تفکرِ قالبی در ژانر پرتره‌ی کودک در تضاد است و این مسئله به ما یادآوری می‌کند که هر دسته‌بندی و طبقه‌بندی از ساختارها و روبناها سرچشمه می‌گیرد. عنوانِ این اثر به بازی‌ای اشاره دارد که عبارت است از نظم‌دهی دوباره به حروف درهم‌و‌برهمِ الفبا برای ساختن واژه‌هایی معنادار. با‌این‌حال، به نظر می‌رسد که سیمای عبوس و عصیانگر دخترک مصرانه می‌خواهد اجازه ندهد تا قابلیت‌های شناختیِ ما به صورتی خودکار فعال شوند و از آرایشی منظم اطمینان حاصل کنند. از‌این‌رو، این پرتره‌ی «ناجور» و مجسمه‌هایی با سرهم‌بندی ناقص دیگر بر پایه‌ی معیارهای زیبایی‌شناسیِ تعمیم‌یافته و از پیش تثبیت‌شده به وجود نیامده‌اند و احتمال خطا، نابسندگی و شکست را نیز پیش‌بینی می‌کنند. آنها با نشان‌دادن اینکه حتی به صورتِ نمودهایی فرمی هم می‌توانند هدفی را بیابند، زیبایی این تجربیات را که بخشی از فرآیند تکوین افراد است، آشکار می‌سازند. «نامتنجانس» حاصل همکاری بنیاد فورلا و گالری هنر مدرن در میلان است که با مشارکتِ سخاوتمندانه‌‌ی بنیادِ هنرو برای تولید آثار مرمری همراه شده است.
نائیری باغرامیان متولد ۱۹۷۱ در اصفهان، هنرمندی تجسمی است که از سال ۱۹۸۴ در برلین زندگی و فعالیت می‌کند. آثار او موضوعِ نمایشگاه‌های تک‌نگارانه در مجموعه‌ای از مؤسسات بوده است که از جمله‌ی آنها می‌توان به موزه هنر معاصر لوکزامبورگ (۲۰۱۹)، جشنواره‌ی پاییزی در دانکشده‌ی هنرهای زیبای (بوزار) پاریس (۲۰۱۸)، موزه ملی مرکزِ هنر رِینا سوفیا در مادرید (۲۰۱۸)، گالری ملی دانمارک در کپنهاگ (۲۰۱۷)، مرکز هنری واکر در مینیاپولیس (۲۰۱۶)، موزه شهری هنرهای معاصر در خنت بلژیک (۲۰۱۶)، موزه تامایو در مکزیکوسیتی (۲۰۱۵)، موزه سِرالْ‌وِس در پورتو (۲۰۱۴)، مؤسسه‌ی هنر شیکاگو (۲۰۱۴)، گالری سِرپِنتین همراه با فیلیدا بارلو (۲۰۱۰)، استودیوی ولتر (۲۰۰۹) و گالری هنری بازل (۲۰۰۶) اشاره کرد. افزون بر این، باغرامیان در پِرفورمای ۱۹ در نیویورک (۲۰۱۹)، دوسالانه‌ی ونیز (۲۰۱۹ و ۲۰۱۱)، جشنواره‌ی بین‌المللیِ مجسمه‌ی یورک‌شِر (۲۰۱۹)، داکیومِنتای ۱۴ در کاسِل و آتن (۲۰۱۷)، جشنواره‌ی مجسمه‌ی مونستر (۲۰۱۷ و ۲۰۰۷)، چهاردهمین دوسالانه‌ی لیون (۲۰۱۷)، جشنواره‌ی بین‌المللی هنرهای تجمسیِ گلاسگو (۲۰۱۲) و دوسالانه‌ی برلین (۲۰۱۴ و ۲۰۰۸) شرکت داشته است. او در سال ۲۰۲۰ نامزد دریافت جایزه‌ی هوگو باس بود و جوایز متعددی را در کارنامه‌ی خود دارد که می‌توان به جایزه‌ی مالکوم-مک‌لارن به همراه ماریا حسبی (۲۰۱۹)، جایزه‌ی هنر زوریخ (۲۰۱۶)، جایزه‌ی آرنولد بُده کاسل (۲۰۱۴)، جایزه‌ی هکتورِ گالری هنر مان‌هایم (۲۰۱۲) و جایزه‌ی بنیاد ارنست شِرینگ (۲۰۰۷) اشاره کرد. نمایشگاه‌های انفرادیِ آتیِ نائیری باغرامیان نیز در نمایشگاه سِسِشِن در وین (۲۰۲۱)، خانه‌ی هنر مونیخ (۲۰۲۲)، موزه‌ی هنرهای معاصر نیم (۲۰۲۲) و مرکز مجسمه‌ی نَشِر در دالاس (۲۰۲۲) برگزار خواهند شد.
آثار او در مؤسساتی از قبیل موزه هنر مدرن نیویورک، موزه هنر مدرن سان‌فرانسیسکو، مجموعه‌ی سالامِن گوگن‌هایم در نیویورک، مرکز هنری واکر مینیاپولیس، موزه تیت مدرن لندن، موزه هنر معاصر لوکزامبورگ، موزه تامایو در مکزیکوسیتی، موزه جومکس در مکزیکوسیتی، مرکز هنری نَشِر در دالاس و نیز مؤسسه‌ی هنر شیکاگو نگهداری می‌شوند.
